آیامیدانیداسترس دوران بارداری مادر با جنین چه میکند؟
برای تولدش هزار جور تهیه و تدارک دیده بود. لباسهای رنگ و وارنگ نوزادی، انواع و اقسام پتو و رختخواب که آنها را توی تخت وگهواره پهن کرده بود.
شیشه شیر، ناخن گیر نوزاد، شامپو و صابون و روغن حمام، کالسکه، روروک، صندلی مخصوص غذاخوردن، انواع اسباب بازی، حتی فکرش را کردهبود که وقتی کودکش به کلاس اول برود چه کیفی برایش بخرد! اما همه اینها با کلی استرس و فشار تهیه شده بود. چقدر سر اینکه به جز گهواره حتما تخت چوبی رنگی هم بخرند، با شوهرش جر و بحث کرده و حرص خوردهبود.
آخرش هم همسر بیچاره برای اینکه به خانم حاملهاش فشار عصبی وارد نیاید، حاضر شده بود زیر بار قرض برود! حتما با خود میگویید خوب اشکالی ندارد، این چیزها عادی است و با به دنیا آمدن نوزاد همه چیز فراموش میشود! اشتباه نکنید.
ممکن است بدهیها پرداخت شده و لباس و تخت برای کودک کوچک شود، اما استرس مادر در دوران بارداری، اثری بر کودک گذاشته که فراموش نخواهد شد. حداقل اش این است که محققان به تازگی گفتهاند: نوزاد مادری که در بارداری استرس داشته باشد، در آینده دچار اضطراب و مشکلات روانی میشود. فکر میکنید داشتن یک اتاق زیبای کودک ارزشش را دارد ؟!
استرس شدید مادر در دوران بارداری، ممکن است موجب ابتلای کودک به شیزوفرنی در آینده شود.
* ژن، هورمون، محیط
یافته اخیر دانشمندان تاییدی بر این تئوری است که وضعیت روانی مادر اثری عمیق بر کودک زاده نشدهاش دارد. جالب است بدانید تحقیقات قبلی محققان نشان داده بود که استرس مادر در بارداری میتواند خطر زایمان زودرس مادر را زیاد کند و موجب کاهش وزن نوزاد در زمان تولد شود. مطالعات دیگر هم حاکی از این است که اختلالاتی در ساختمان و عملکرد مغز این نوزادان در آینده بوجود میآید که با شیزو فرنی مرتبط است و بهنظر میرسد شروع این تغییرات از مراحل اولیه تکامل نوزاد است.
مواد شیمیایی که در پاسخ به استرس از مغز مادر آزاد میشود اثر مستقیم بر مغز جنین- که در حال تکامل است- دارد. این اثر ممکن است در اوایل بارداری که سد محافظ بین مادر و جنین هنوز کامل نشده، بیشتر باشد.
* دوعلت عمده مرگ نوزاد
متأسفانه از هر ?? زن باردار یک نفربه علت استرس بارداری مبتلا به اختلال در خوردن میشود. اهمیت این قضیه هم در ارتباط این اختلال با تولد نوزاد کم وزن و نارس است. بد نیست بدانید که اینهادو علت عمده مرگ نوزاد پس از تولد و بیمار شدن کودک در آینده است. منظور از اختلال خوردن بیاشتهایی عصبی(آنورکسیا) است که در آن فرد از ترس چاق شدن، غذا نمیخورد و همچنین بولیمیا که پس از خوردن برای اینکه چاق نشود، خود را وادار به استفراغ میکند.
* پسرها کم طاقت ترند!
بعضی تحقیقات نشان داده که استرس بارداری باعث دختر شدن کودک خواهد شد. این اولین بررسی است که ارتباط استرس با جنس جنین را نشان دادهاست.امکان دارد سطوح بالای هورمون استرس لانهگزینی جنین پسر را در رحم سخت کرده و باعث سقط جنینهای پسر شود.
*مشکل رفتاری با منشأ جنینی!
کودکی که مشکل رفتاری دارد، مضطرب وترسوست، ممکن است در دوران جنینی در معرض استرس مادر قرار گرفتهباشد. اضطراب در اواخر حاملگی با افزایش مقدار کورتیزول (یا همان هورمون استرس) در ?? سالگی کودکی که قرار است به دنیا بیاید، ارتباط دارد. جالب است بدانید کورتیزول خون جنین را میتوان از هفته ?? جنینی اندازه گرفت.
مقادیر بالای کورتیزول از جفت رد میشود. این هورمون در حالت طبیعی به بدن کمک میکند که با شرایط پر استرس به خوبی کنار بیاید. اما مواجهه طولانی مدت با آن میتواند افراد را دچار افسردگی، اضطراب و خستگی شدید کند.
فرزندان زنانی که در دوران بارداری استرس داشتهاند، مستعد مشکلات رفتاری و روانی مانند بیشفعالی و کم توجهی (ADHD ) هستند. علاوه بر این کودکانی که دردوران تکامل در معرض کورتیزول فراوان قرار بگیرند، در ??ماهگی IQ وهوش کمتری خواهند داشت.
این کودکان بچههایی بسیار ترسو و مضطرب هستند.
بنابراین اگر کودکانتان در ماههای اول تولد کولیک و به عبارتی دل درد داشت و عصرها تاصبح باگریه هایش امانتان رابرید وبا شربت های متداول برای بهبود دل درد آرام نشد به خاطر این است که دل دردش منشأ روانی و به علت استرس مادر دردوران بارداری است.
متخصصان برای کم کردن استرس راههایی را پیشنهاد میکنند که کلاسهای پیش از زایمان یکی از آنهاست. در این کلاسها آنچه زنان لازم است درباره بارداری، زایمان و سلامت کودک بدانند و روشهای آرامش یافتن به آنها آموزش داده میشود.
روش های کاهش اضطراب
1) ورزش، تمرکز و تمرین آرامش و تمرین تنفس عمیق نه تنها در کاهش استرس بارداری مؤثرند بلکه به راحتی زایمان هم کمک میکنند.
2) نداشتن خواب کافی، نداشتن تغذیه مناسب و اندوهگین بودن خودشان عوامل استرس زا به حساب میآید و شما را مستعد آسیب در برابر هر استرس حتی کوچک میکنند. بنابر این مراقب خواب و تغذیه خود باشید و زیاد مواد کافئیندار نخورید.
4) بچهدارشدن بزرگترین تغییر زندگی شماست و ممکن است برای اینکه با این تغییر کنار بیایید نیاز به حمایت فامیل و دوستان داشته باشید. بنابر این حتی قبل از تولد نوزاد از اطرافیان خود برای مواجهه با استرس کمک بخواهید.
3) امیدوار باشید و نگرش مثبت به وقایع داشته باشید. دیدگاه شما به عوامل استرس زا میتواند تاثیر آنها بر شما را کم و زیاد کند. اگر امیدوار باشید، بر استرس بهتر غلبه میکنید.
5) اگر بعد از بهکار گرفتن تمام این روشها استرس داشتید به روانشناسان و روانپزشکان مراجعه کنید.